De reis als atelierruimte: Bart van Dijck

Ville Nouvelle, tegenover de Bank Al-Maghreb: "Mohamed Taslir is een
sympathieke gnawamuzikant uit Marrakech. Hij draagt een blauw gewaad en een
hoedje versierd met schelpen en een lange kwispel. Hij bedelt bij de passerende
auto's. Vriendelijk vraagt hij of ik wat geld kan missen. Hij komt naast mij zitten en
tekent heel geconcentreerd een gnawamuzikant. Hij doet me aan iemand denken
maar ik weet niet goed aan wie".

In de buurt van de ferry terminal: "Yassin is ongeveer 14. Hij tekent een
ventje. Een vriend van hem die naar lijm ruikt, komt naast hem zitten, neemt
het tekenblok uit zijn handen en tekent er snel en brutaal een kip bij. Er
komen nog wat meer mensen bij staan om te kijken wat er gebeurt. Een
parkeerwachter met een zwarte baard en fluovestje fluistert iet in mijn oor
maar ik versta hem niet".

Rue Salahdin El Ayoubi: "De lonely Planet zou Younes een hustler noemen. Hij
mompelt zo heimelijk dat ik hem niet goed versta. Hij is in zijn element als hij een
vis begint te tekenen. Hij zegt dat hij tekentalent heeft. Als zijn vis af is, haalt hij
een bolletje hasj boven en vraagt of ik het wil kopen. Als ik er niet op in ga, tekent
hij verder aan een vaas met bloemen. Hij vraagt of ik geen rode stift heb om ze in
te kleuren. Hij vindt het jammer dat ik geen kleuren heb en zegt dat zijn tekening
dan veel mooier zou zijn. Dan vraagt hij of ik hem wil inhuren zodat hij mij kan
tonen waar je kleuren kan kopen".

Terras Cinéma Rif, Grand Socco: "Sara (11) verkoopt papieren zakdoekjes. Ze heeft
een hoofddoek op en een T-shirt aan waarop staat 'Dont't touch' in het lettertype van
'Von Dutch'. Ze tekent een ventje op het water. Ze vraagt of ik een blauwe stift heb.
Ik zeg dat ik alleen zwart heb. Dus neemt ze een dikkere stift voor het water. Ze
vraagt of ze er nog een vis bij zou tekenen. Ik zeg dat dat een goed idee is. Daaronder
tekent ze nog twee huizen. Ze is heel tevreden en bedankt me. Als ze weggaat, roep ik
haar terug omdat ze haar papieren zakdoekjes is vergeten. Ze bedankt me nogmaals
en geeft me een pakje zakdoekjes cadeau".
Het werk van de Belgische kunstenaar Bart Van Dijck bestaat uit tekeningen, beelden, installaties, foto's en video’s. Van Dijck wendt geen vanzelfsprekende beeld- en vormentaal aan. Hij put voor een groot deel van zijn oeuvre uit een omvangrijke bron van Arabische en Aziatische symbolen en tradities die hij tijdens zijn reizen absorbeert. Een reis is voor hem een atelierruimte. Van Dijck gaat op zoek naar het raadselachtige en verborgene, naar de scherpe kantjes van de lokale samenleving. Zijn ervaringen en impressies hebben letterlijk vorm gekregen in zijn sculpturen en installaties. Deze werken kunnen gedefinieerd worden als gestileerde elementen uit de documentaires of als zelf gecreëerde souvenirs van zijn reizen (bron: Liesbeth de Maeyer).

Het project "10 Dirhams" is een prachtig voorbeeld van een mix van beeld en concept. Hier komt zijn ervaringen en impressies tot uiting na een verblijf in 2010 in Tanger. Van Dijck werd daar geconfronteerd met de aanwezige bedelcultuur. Hij kreeg het idee om een tekening te vragen in ruil voor een aalmoes. Het ombuigen van de situatie en van de onderlinge relatie Van Dijck – bedelaar was essentieel voor dit project. Het begin van de ramadan in augustus is een belangrijke periode om aalmoezen te geven. Er zijn dan ook meer bedelaars op straat te zien dan in een andere maand. Van Dijck verzamelde een zestigtal tekeningen en voorzag ze van een korte, beschrijvende tekst. Het geheel werd gebundeld in een kunstenaarsboek in drie talen (Nederlands, Arabisch en Frans) met als titel 10 dirhams-souvenir de Tanger (Moussem, De Garage, Mechelen, 2011). Toen 10 Dirhams goed en wel gedrukt was, trok Bart opnieuw naar Tanger. De bedoeling was om de tekenaars terug op te zoeken en hen het boek te bezorgen. Op deze manier wordt de wisselwerking tussen hen en de kunstenaar benadrukt.


10 dirhams-souvenir de Tanger (installation view)

Het project bestaat verder uit een video met enkele sculpturen die Van Dijck maakte geïnspireerd door de tekeningen. De video toont de verlaten straten van Tanger bij zonsondergang na het breken van de vasten na de ramadan. Daarbij wordt een geluidsopname weergegeven van de zoektocht naar de tekenaars en de gesprekken die Van Dijck met de tekenaars had toen hij het boek bezorgde. Het kunstenaarsboek wordt momenteel in kleine boekenwinkeltjes in Tangers, in Copyright Antwerpen, de boekshop van Wiels en de Garage Mechelen verkocht. De opbrengst van de verkoop, zowel in Marokko als hier, gaat naar het centrum Darna dat zorgt voor opvang en begeleiding van straatkinderen. Een kleine poging tot uiting van solidariteit.


Video: 10 dirhams-souvenir de Tanger
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...